Bu Arada Siz Neler Yaptınız?

Dünyaya ‘öylesine’ gelmediğimizi 2020 yılında net bir biçimde anladığımızı düşünüyorum. Hayatın denklemine henüz vâkıf bile olamayışımız bir yana, bunun için bir çabamız da yokmuş açıkcası. İşte bu tam olarak ‘acı’!

Ben biraz fazla merak ediyorum dünyayı ve insanı. Bilinci ve bilinçdışı davranışları. Hayatı ve hayatı araştıranların bulgularını. Mesela yapay zekâyı ya da bilişim teknolojilerinin geldiği noktayı. 

Son bir ayda bu alanda radarıma takılanlar şöyle; 

• Tokyo Üniversitesi’nden bilim insanları, hayvanlar aleminin en gizemli özelliklerinden biri olan ‘manyetik alan algılama’ya dair ilk canlı gözlemi kaydetti.
• 10 milyar yıl önce oluşmuş eski bir yıldız sistemi içerisinde kayalık ‘Süper Dünya’ gezegeni keşfedildi. 
• Scientific Reports dergisinde yayımlanan bir makale, sıcak çikolata içmenin beyne yararlı olduğunu ortaya koydu.
• Landsat, 235 bin uydu görüntüsünü inceleyerek; ABD’deki nehirlerin üçte birinin renginin, son 36 yılda maviden sarı ve yeşile döndüğünü keşfetti. Bu, insanlığın doğaya verdiği hasarın en net görüntüsü oldu.
• Stanford Üniversitesi, hasta kanındaki anlık değişimleri devamlı olarak izleyebilecek bir kan testi teknolojisi geliştirdi.
• İlk yapay kornea nakli ile on yıldır kör olan bir insanın yeniden görmesi sağlandı.
• Bitki hücrelerinden yapay odun üretildi.
• Massachusetts Institute of Technology (MIT) mühendisleri, robotlara özel beyin tasarladı.
• Yapay zekânın idrar örneğinden yüksek doğrulukla prostat kanseri teşhisi koyabildiği tespit edildi.
• Kripto paralar rekor kırdı.
• Koronavirüsün ilk gerçek fotoğrafı çekildi.
• Beyaz Saray’ın yeni internet sitesinde HTML kodları arasına gizlenmiş ‘Eğer bu mesajı okuyorsanız size ihtiyacımız var’ mesajı bulundu.
• Az uykunun Covid-19’a yakalanma riskini yüzde 250 artırdığı keşfedildi.
• Etna yanardağı patladı.
• Bilim insanları Kızıl Gezegen’deki nehir sistemlerinin haritasını çıkardı.

Peki, bu arada siz neler yaptınız? Komşunun çocuğu sınavdan kaç almış? Öğretmen karneye hangi notu düşmüş? Ayy, vah vah! Demek en sevdiğiniz kazağınıza çamaşır suyu değmiş. Ne, televizyonda yine ‘o’ dizi mi varmış? Hay Allah, demek öyle demiş de, inandıramamış! Tüh, gördün mü bak; yine yeni ev mi almış!

Bunların hiçbirini amacından farklı bir şeyi işaret etmek için söylemiyoruz elbette ve fakat artık vazgeçmezsek, ne gidecek yerimiz ne de bunlara üzülecek zamanımız kalacak. Bunu hep birlikte görelim istiyorum sadece.

Çocuklarımızın geleceğine dair fikir yürüterek başlayabiliriz işe. 
Daha az izleyebiliriz.
Daha çok kendimize bakabiliriz.
Daha fazla düşünüp,
Daha az konuşabiliriz.
Daha iyi anlamaya çalışabiliriz.
Daha yakından başlayabiliriz.
Daha güzel ifade edebiliriz.
Daha naif davranabiliriz.
Daha sakin ilerleyebiliriz.
Daha tutarlı gözlemler yapabiliriz.
Daha çelişkili alanlara yönelip, anlamaya çalışabiliriz.

Üstelik bunları yalnız ve yalnız biz istersek yapabiliriz.
Neden şimdi başlamıyoruz?