Kilo Vermekteki Zorlukların Moleküler Sebebi
Kilo vermek, birçok insan için uzun ve zorlu bir süreç olabilir. Çoğu zaman, verilen kilolar geri alınır ve bu durum "yo-yo etkisi" olarak adlandırılır. Bugüne kadar, metabolizma hızındaki düşüşün bu duruma neden olduğu öne sürülmüşken, İsviçre'deki ETH Zürih araştırmacıları, moleküler düzeyde daha derin bir açıklama sundular.
Obezite Hafızası ve Yağ Hücrelerinin Epigenetik Değişiklikleri
Nature dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmaya göre, vücudun yağ hücreleri, obeziteye bağlı olarak çevresel faktörlerden ve yaşam tarzından etkilenerek "hafıza" kazanıyor. Yağ hücrelerinde gelişen epigenetik değişiklikler, bir kişi kilo verdikten sonra bile devam ediyor ve hücrelerin eski obezite durumlarına nasıl tepki verdiklerini şekillendiriyor. Araştırmaya göre, aşırı kilolu iken gelişen epigenetik belirteçler, kilo kaybından sonra bile bu hücrelerin eski işleyişini korumasına neden olabiliyor.
Kilo Verme Ameliyatı Sonrası Yağ Hücrelerinin Davranışı
Çalışmaya, gastrik bypass veya mide küçültme gibi kilo verme ameliyatı geçiren kişiler de dahil edildi. Araştırmacılar, bu kişilerin yağ hücrelerinin, ameliyat sonrası iki yıl geçse de, önceki obez dönemlerine benzer şekilde davrandığını gözlemledi. Fareler üzerinde yapılan deneyde de benzer bulgular elde edildi; farelerin obez hale getirilmesi ve ardından kilo kaybına uğratılmasının, yağ hücrelerinde uzun süre devam eden değişikliklere neden olduğu tespit edildi.
Yağ Hücrelerinin Uzun Süreli Hafızası
Çalışmanın eş yazarı Laura Hinte, bu değişikliklerin, yağ hücrelerinin “uzun ömürlü” olduğunu ve yaklaşık on yıl boyunca hayatta kalabileceğini belirtti. Ayrıca, bu "hafıza" etkisi, yüksek yağlı bir diyete yeniden başlandığında, daha hızlı kilo alımına ve tekrar obez olma olasılığının artmasına yol açabiliyor.
Aşırı Kilolu Olmaktan Kaçınmanın Önemi
Araştırmacılar, bu bulgularla birlikte, aşırı kilolu olmaktan kaçınmanın, kilo verme sürecinde yaşanacak zorlukları ve yo-yo etkisini engellemenin en etkili yolu olduğunu vurguluyor. ETH Zürih profesörü Ferdinand von Meyenn, "Bu hafıza etkisi nedeniyle aşırı kilolu olmaktan kaçınmak çok önemli" diyerek, bu durumun gelecekteki kilo kontrolünü nasıl etkileyeceğini ortaya koydu.
