Bu yıl tarım sektöründe köklü değişikliklere imza atan bakanlık, üretim planlamasında devrim niteliğinde adımlar attı. Su ürünleri, hayvancılık ve bitkisel üretimde yeni destek modelleri uygulamaya konuldu. Ayrıca, işlenmeyen tarım arazilerine yönelik önemli bir düzenleme yapıldı. Bakanlık, üretim seferberliği çerçevesinde bu arazilerin sezonluk tarımsal amaçlı kiraya verilmesini sağlayacak yönetmeliği yürürlüğe koydu.
KİRALANABİLECEK ARAZİLERİN KAPSAMI NEDİR?
Hazinenin özel mülkiyetindeki veya devletin hüküm ve tasarrufu altındaki tarım arazileri hariç, mülkiyeti gerçek veya tüzel kişilere ait ve üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazileri, kiralayan tarafından tarımsal üretimde kullanılmak üzere sezonluk olarak kiralanabilecek. Kiralama işlemi arazinin vasfının değiştirilmemesi ve tarımsal amaçla kullanılması şartıyla gerçekleştirilecek.
KİRALANACAK ARAZİLER NASIL TESPİT EDİLECEK?
Kiralama için uygun araziler, il veya ilçe tarım ve orman müdürlükleri tarafından oluşturulan Arazi Tespit Komisyonu tarafından belirlenecek. Bu komisyon, kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri ve diğer kamu kurumlarından elde edilen verilerle arazi kontrolleri yaparak işlenmeyen tarım arazilerini tespit edecek. Tespit işlemlerinde, bölgelerin hasat dönemleri de dikkate alınarak 1 Eylül'den 31 Ağustos'a kadar olan süre göz önünde bulundurulacak.
İŞLENMEYEN TARIM ARAZİLERİ NEREDE İLAN EDİLECEK?
İşlenmeyen tarım arazileri, il veya ilçe müdürlüklerinin ilan tahtalarında, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde duyurulacak. Arazi sahipleri ve diğer ilgililer, ilan süresi içerisinde listelere itiraz edebilecekler.
YENİ YÖNETMELİK NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRDİ?
İşlenmeyen tarım arazilerinin tarımsal amaçlı kiraya verilmesine ilişkin yönetmelik 22 Ağustos 2024'te yürürlüğe girdi. İlk tespit yılı olan 1 Eylül 2023-31 Ağustos 2024 dönemi için işlenmeyen tarım arazilerine dair ilk listeler 30 Eylül 2024'te ilan edilecek. Üst üste iki yıl işlenmeyen arazilere ilişkin ilk liste ise 1 Eylül 2025'te duyurulacak ve ilk kiralama işlemi 16 Ekim 2025 tarihinde gerçekleştirilecek.
KİRALAMA İŞLEMİNDE ARAZİ DURUMU NASIL DEĞERLENDİRİLECEK?
Dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama kapsamına alınmayacak. Ayrıca, arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ve verimlilik durumu gibi faktörler ekonomik olmayan araziler için tutanak altına alınarak kiralama işlemlerine dahil edilmeyebilecek.
KİRA BEDELİ NASIL BELİRLENECEK?
Kira bedeli, komisyon tarafından belirlenen rayiç bedelden düşük olamayacak. Rayiç bedelin tespitinde, benzer özellikteki ve aynı yerleşim yerindeki en az üç kiralanmış tarım arazisi emsal olarak kullanılacak.
ARAZİ KİRALAMAK İSTEYENLER NASIL BAŞVURU YAPACAK?
Tarım arazisi kiralamak isteyenler, tarım arazisi kiralama talep formunu eksiksiz doldurarak ilan süresi içinde il müdürlüğüne başvuracak. Kiralama başvuruları, Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de yapılabilecek.
KİRALAMA ÖNCELİĞİ KİMLERE VERİLECEK?
Kiralama öncelikli olarak, kiralanacak tarım arazisinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenler, sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarına yapılacak. Öncelikli gruplardan birden fazla istekli olması durumunda en yüksek teklifi verene, bu gruptan hiç istekli çıkmaması halinde ise diğer isteklilerden en yüksek teklifi verene kiralama yapılacak.
KİRA BEDELLERİ KİME ÖDENECEK?
Kira bedeli, arazi sahibine ödenecek. Arazi maliklerine veya hak sahiplerine ulaşılamaması durumunda, kira bedelleri bakanlık tarafından belirlenecek bir kamu bankasında üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılacak. Mülkiyeti ihtilaflı arazilerde, ihtilaf çözüldüğünde biriken kira geliri hak sahiplerine payları oranında dağıtılacak.
ARAZİLER BİR SONRAKI YILDA DA KİRAYA VERİLECEK Mİ?
Kiralama sezonu içinde kiralanan tarım arazilerinden herhangi birinin maliklerinin bir sonraki sezon için üretim yapacağına dair başvuru yapmaması durumunda, bu araziler üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazileri listesine eklenecek.
KİRACILAR DESTEKLERDEN YARARLANABİLECEK Mİ?
Kiralanan tarım arazileri, bakanlıkça belirlenen kayıt sistemlerine kaydedilecek ve kiracılar bu arazilerle ilgili tarımsal desteklerden yararlanacaklar.
